ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Νικόλαος  Δ.Ε.  Καββαδάς

 

η Λύρα



Τεύχος  1-100



Λευκάδα

[08-01-2019]

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΕΥΧΩΝ: Α, Β, Γ, Δ                                               .

ΤΕΥΧΟΣ Α                                                                                           1-100 

Α ΚΕΦΑΛΑΙΟ  Τα Προλεγόμενα                                                     13-25
1.Η ανάγκη δημιουργίας της παρούσας εργασίας
1.1.Πρέπει να τα διδαχτούμε διότι...
1.2.Η αρχαία Ελληνική μουσική μέχρι σήμερα
1.3.Στον χώρο της οργανοποιίας σήμερα
2.Τι το ιδιαίτερο έχει η εργασία αυτή;

Β ΚΕΦΑΛΑΙΟ  Τα Εισαγωγικά                                                       25-100
3. Η σημασία που έχει η λύρα  για τη μουσική μας παράδοση.             25
3.1Συγκερασμένο και ασυγκέραστο
3.2 Αρχάριου και δεξιοτέχνη
3.3 Αρχαϊκό κλασικό και ελληνιστικό
4.Η ξενάγηση στην οικογένεια οργάνων λύρες
οι βασικές έννοιες                                                                                    43
4.1.Περί της ιστορικής εξέλιξης της λύρας                                            44
4.2.Η σχεδιαστική εξέλιξη της λύρας, τα είδη της                                 49
4.2.α. Τρίγωνον ή Ψαλτήριον ή Επιγόνιον ή Άρπα
4.2.β. Η λύρα Πηκτίς [=πηχτή,στέρεη]
4.2.γ. Ο Κανών [=κανόνας, νόμος]
4.2.δ. Η λύρα Σαμβύκη[= ξύλο κούφιο, ζαμπούκος]
4.2.ε. Η λύρα πανδουρίς [=πανδρυς,παν+δρύς, ολόξυλο δρυός ]
4.2.ς. Η λύρα Χέλυς [=χελώνα]
4.2.ζ. Η λύρα βάρβιτος [ <βαρύ+μίτον-χορδή=βαρύτονη ]
4.2.η. Η λύρα φόρμιγγα [=φορητή]
4.2.θ. Η λύρα Κίθαρις [=θωρακόσχημη & κορυφαία]
4.2.ι. Η λύρα Μάγαδις [=μαγική, γοητευτική]

4.3 Οι διωγμοί των Ελλήνων και του μουσικού πολιτισμού τους                                                                                                                                               79
4.4 Η διάσωση του προχριστιανικού μουσικού πολιτισμού των Ελλήνων
4.5 Μετά την επικράτηση των χριστιανών                                             83
4.6 Οι συσχετίσεις με τα σύγχρονα όργανα                                            85
4.7 Η εξέλιξη πανδούρας & πηκτίδας εως σήμερα                                94
4.7.1.Λαϊκή και λόγια χρήση της πανδουρίδας                                      97
4.7.2.Το τρίχορδο και τετράχορδο μπουζούκι                                        99
4.7.3.Μάντολα, μαντολίνο, λαούτο, ούτι, κιθάρα                                 103
4.7.4.Βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο,  κόντρα μπάσο                                  112
4.7.5.Ιερός & θεραπευτικός  χαρακτήρας λύρας                                   116
4.7.6.Τι συνέβη με την αχρηστία της λύρας                                           118
4.7.7.Οι επιπτώσεις της έλλειψης χρήσης λύρας και κιθάρας.
4.7.8.Η κιθάρα και η λύρα εκτός ελληνικού χώρου
4.7.9.Μια εξελιγμένη μορφή πανδουρίδας
4.7.10.η σύγχρονη χρήση λύρας και κιθάρας

ΤΕΥΧΟΣ Β                                                                                      100-200
Γ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ                                                                                     101
Η Μουσική θεωρία στην λύρα
5. Στοιχειώδης θεωρία μουσικής στη λύρα
στο μονόγραμμο και στο πεντάγραμμο σύστημα

6.Η θεωρία της μουσικής στο μονόγραμμο σύστημα συνοπτικά & συνολικά
Α ΤΑΞΗ
7.Η στοιχειώδης θεωρία της μουσικής στο μονόγραμμο διεξοδικά  Ά τάξη

7.1.Βασικές έννοιες

7.2.Χαρακτήρες

7.3.μουσική ανάγνωση & μαρτυρίες

7.4Παραλλαγή & ρυθμός
7.4.α. Παραλλαγή, μέλος
7.4.β. ρυθμός, μέτρα
Ασκήση 1 ρυθμός δίσημος
Άσκηση 2 ρυθμός τρίσημος
Άσκηση 3 ρυθμός τετράσημος
Άσκηση 4  ρυθμός δίσημος νη>δη>νη
Άσκηση 5 ρυθμός δίσημος με υφέν
Άσκηση 6
Άσκηση 7 ρυθμός δίσημος με πεταστή
Άσκηση 8
Άσκηση 9 ρυθμός δίσημος με κεντήματα
Άσκηση 10

7.5. Χαρακτήρες χρόνου
7.5.α. Χαρακτήρες χρόνου αυξάνοντες
Άσκηση 11 ρυθμός δίσημος με κλάσμα
Άσκηση 12 ρυθμός δίσημος με απλή
Άσκηση 13 ρυθμός δίσημος με διπλή
Άσκηση 14 ρυθμός δίσημος με τριπλή
7.5.β. Σιωπές ή παύσεις& σταυρός,κόμμα,κορώνα
Άσκηση 15 ρυθμός τετράσημος
Άσκηση 16 ρυθμός τετράσημος με απόστροφο
Άσκηση 17 ρυθμός τετράσημος με απλή
Άσκηση 18 ρυθμός τετράσημος με διπλή και τριπλή
Άσκηση 19 ρυθμός τετράσημος με κεντήματα
Άσκηση 20 ρυθμός τετράσημος με  κεντήματα και ολίγον
Άσκηση 21 ρυθμός τετράσημος
Άσκηση 22 ρυθμός τετράσημος
Άσκηση 23 ρυθμός τετράσημος με υπορροή και υπορροή με απλή
Άσκηση 24 ρυθμός τετράσημος
Άσκηση 25 ρύθμος δίσημος''κύριε ελέησον''
Άσκηση 26 ρυθμός δίσημος "πατέρα υιον και άγιον πνεύμα"
Άσκηση 27 ρυθμός δίσημος "Έλεον ειρήνης"
Άσκηση 28 ρυθμός δίσημος ''Σε υμνούμεν"

7.6.Σύνθεση-συμπλοκή των χαρακτήρων ποσότητας
7.6.α. χαρακτήρες ποσότητας σύνθετοι αναβάσεως
7.6.β. χαρακτήρες ποσότητας σύνθετοι καταβάσεως
Άσκηση 29 ρυθμός τετράσημος
Άσκηση 30 ρυθμός τετράσημος
Άσκηση 31 ρυθμός τετράσημος"κατενόον εις τα δεξια''
Άσκηση  31α ''και νυν και αει''
Άσκηση 32  ρυθμός τετράσημος ανέβασμα και κατέβασμα πηδηχτά τρείς φωνές [διάστημα τετάρτης]
Άσκηση 33 ρυθμός τετράσημος '' Το προσταχθέν μυστικώς''
Άσκηση 34 ρυθμός τετράσημος ανέβασμα και κατέβασμα πηδηχτά τέσσερις φωνές [διάστημα πέμπτης]
Άσκηση 35 ρυθμός τετράσημος''Μάρτυρες κυρίου''
Άσκηση 36 ''απώλετο φυγή απ'εμού''
Άσκηση 37 ρυθμός δίσημος ανέβασμα και κατέβασμα πηδηχτά πέντε φωνές [διάστημα έκτης]
Άσκηση 38 ρυθμός τετράσημος ''άγιος ο θεός'' ανέβασμα και κατέβασμα υπερβατά έξι φωνές [διάστημα εβδόμης]
Άσκηση 39 ''κύριε καταφυγή εγεννήθης ημίν''
ανέβασμα και κατέβασμα πηδηχτά υπερβατά επτά φωνές [διάστημα ογδόης]
Άσκηση 40 ρυθμός τετράσημος
Άσκηση 41 ρυθμός τετράσημος
Άσκηση 42 ρυθμός δίσημος
Άσκηση 43  ρυθμός πεντάσημος & επτάσημος
Άσκηση 43α ρυθμός
εννεάσημος & πεντάσημος & επτάσημος

7.7.Χαρακτήρες διαιρούντες το χρόνο
Άσκηση 44 ρυθμός δίσημος  με γοργόν
Άσκηση 45 ρυθμός τρίσημος με γοργόν
Άσκηση 46 ρυθμός δίσημος με γοργόν
Άσκηση 47 ρυθμός δίσημος με γοργόν
Άσκηση 48 ρυθμός τρίσημος με γοργόν
Άσκηση 49 ρυθμός τετράσημος με γοργόν
Άσκηση 50 ρυθμός τετράσημος με γοργόν
Άσκηση 51 ρυθμός δίσημος  με γοργόν
Άσκηση 52 ρυθμός δίσημος με γοργόν
Άσκηση 53 ρυθμός δίσημος με γοργόν
Άσκηση 54 ρυθμός τετράσημος με γοργόν και προήγηση απλής
Άσκηση 55 ρυθμός τετράσημος με γοργόν και προήγηση διπλής
Άσκηση 56 ρύθμος δίσημος με γοργόν και προήγηση τριπλής
Άσκηση 57 τετράσημος με γοργόν
Άσκηση 58 τετράσημος με γοργόν
Άσκηση 59 τετράσημος με συνεχές ελαφρόν''ο σταυρόν υπομείνας''
Άσκηση 60 ρυθμός δίσημος με δίγοργον στην θέση
Άσκηση 61 ρυθμός δίσημος με δίγοργον στην άρση
Άσκηση 62 ρυθμός δίσημος με  δίγοργον
Άσκηση 63 ρυθμός  δίσημος με δίγοργον
Άσκηση 64 ρυθμός  δίσημος με τρίγοργον
Άσκηση 65 ρυθμός  δίσημος με τρίγοργον
ορθογραφία διπλής καταβάσεως[συνεχούς]

7.8.Χαρακτήρες χρόνου μικτοί
7.8.α Το αργόν
Άσκηση 66
7.8.β Το ημιόλιον
Άσκηση 67
7.8.γ Το δίαργον
Άσκηση  67α

7.9.Παρεστιγμένα γοργά και δίγοργα

7.10.Χαρακτήρες ποιότητας ή έκφρασης
Άσκηση 68  δίσημος με βαρεία
Άσκηση 69  δίσημος με ψηφιστό
Άσκηση 70 τετράσημος με αντικένωμα
Άσκηση 71 τετράσημοςμε ομαλόν

Άσκηση 72 τετράσημος με έτερον ή σύνδεσμο
Άσκηση 73 τετράσημος με ενδόφωνο
Αναλύσεις χαρακτήρων ποιότητας

Ολίγον με κλάσμα
πεταστή
πεταστή με κλάσμα
ανάλυση πεταστής
πεταστή με κλάσμα
ανάλυση βαρείας
ανάλυση ψηφιστού με ολίγον και επάνω κεντήματα
ανάλυση συνδέσμου
ανάλυση ομαλού

7.11.Σημεία αλλοιώσεως
Διέσεις και υφέσεις
Άσκηση 74 τετράσημος
Άσκηση 75 τετράσημος
Άσκηση 76 τετράσημος

ΤΕΥΧΟΣ Γ                                                                                       200-300
ΤΑΞΗ Β
8.Η στοιχειώδης θεωρία της μουσικής στο μονόγραμμο διεξοδικά  Β' τάξη
8.1 Ήχοι της Ελληνικής μουσικής
8.2 Συστατικά-χαρακτηριστικά-γνωριστικά των ήχων
8.3 Τα γένη της Ελληνικής μουσικής
8.4 φθορές
8.4.α. μετάθεση
Άσκηση 1 ''απόλυσον κράζω''
Άσκηση 2 ''το εκ του πατρός εκπορευόμενον''
Άσκηση 3 ''κύριε όπλον''
Άσκηση 4 ''και ως μυρον ευωδές''
8.4.β. παραχορδή
8.5 τα είδη των εκκλησιαστικών μελών
8.5.1.α.σύντομο [παλαιό] ειρμολογικό μέλος

παράδειγμα ''ως γενναίον εν μάρτυσιν''
8.5.1.β. αργό [παλαιό]ειρμολογικό μέλος
παράδειγμα ''ως γενναίον εν μάρτυσιν'' β'
8.5.2.α. σύντομο [νέο] στιχηραρικό μέλος
παράδειγμα ''κύριε εκέκραξα προς σε''
8.5.2.β. αργό [παλαιό] στιχηραρικό μέλος
παράδειγμα ''δευτε εκαθάρωμεν''
8.5.3. παπαδικό μέλος [παλαιό]
παράδειγμα "οι τα χερουβείμ"
8.6 επείσακτα μέλη
8.7 χρόες
8.8 συστήματα ελληνικής μουσικής
8.9 ιδιώματα των ήχων-έλξεις
8.10 χρονική ή ρυθμική αγωγή

8.11 ήχοι διατονικού γένους
8.12 ήχοι χρωματικού γένους
8.13 ήχοι εναρμόνιου γένους
8.14 ορθογραφία ελληνικής μουσικής
8.15 μεταφορά μεταγραφή ελληνικού στο διεθνές σύστημα
8.16 συμφωνίες-θεωρία μονόχορδου
8.17 απηχήματα
8.18 πυθαγορική οκτάχορδος

ασκήσεις με τετράχορδο: κε ζω νη πα
[Λα Σι Ντο Ρε ] τε τα τη τω
ασκήσεις με οκτάχορδο: κε ζω νη πα βου γα δη κε
[Λα Σι Ντο Ρε Μι Φα Σολ Λα]

8.19 ο ρυθμός των ραψωδιών και των δημωδών ασμάτων επτάσημος ή επίτριτος
8.19.α.πρώτος επίτριτος ίαμβος
8.19.β.δεύτερος επίτριτος τροχαίος
8.19.γ.τρίτος επίτριτος σπόνδειος
8.19.δ. τέταρτος επίτριτος

ΤΕΥΧΟΣ Δ                                                                                      300-400
ΤΑΞΗ Γ
9.H στοιχειώδης θεωρία της μουσικής στο πεντάγραμμο σύστημα διεξοδικά
-σύστημα ντορεμί ή υπάτη-υπάτη
-φθόγγοι
-οκτάβα
-μουσική έκταση
-μουσική έκταση οργάνου
-γνώμονας- κλειδί
-Ποιες οκτάβες παίζει η λύρα;
-Η προέλευση του πεντάγραμμου συστήματος
ή συστήματος υπάτη-υπάτη
-Τι είναι παρτιτούρα
-Η παρτιτούρα για την λύρα
-Το πεντάγραμμο
-Χρόνος ή χρονική διάρκεια φθόγγου
-Τα σύμβολα των παύσεων
- Πως μπορούμε να καταλάβουμε το πεντάγραμμο συνολικά σαν εικόνα
- Τι είναι μουσικό μέτρο
-αριθμός μέτρου ή γενικός ρυθμός
- Τα μέρη του μέτρου
-Ποιοι είναι οι ρυθμοί της ελληνικής λαϊκής μουσικής
- Σύμβολα τέλους και επανάληψης

-Ασκήσεις αναγνώρισης των φθόγγων στο πεντάγραμμο από ντο σε ντο’ σε ντο’’
-Ασκήσεις αναγνώρισης των φθόγγων στο πεντάγραμμο από ντο σε ντο’ σε ντο’’
-Ασκήσεις αναγνώρισης των χρόνων
τόνοι: ολόκληρου, μισού, τέταρτου, όγδοου, δέκατου έκτου
παρεστιγμένα
παύσεις: ολόκληρου, μισού, τέταρτου, όγδοου, δέκατου έκτου.
παρεστιγμένη

10 Στην πράξη
10.1.Η ορθή χρήση και περιποίηση του μουσικού οργάνου
10.2.Πρακτική εξάσκηση στη στοιχειώδη θεωρία
10.2.1.Ανάγνωση πενταγράμμου και χειρισμός οργάνου
10.2.1.α.Ανάγνωση πενταγράμμου:
-Ασκήσεις αναγνώρισης των φθόγγων στο πεντάγραμμο από ντο σε ντο’ σε ντο’’
- Εξάσκηση στο μέτρημα και τους φθόγγους
τα χρονικά σύμβολα
Εφαρμογή της στοιχέιώδους θεωρίας στη λύρα
-Ντο-Ρε-Μι-Φα-Σολ-Λα-Σι-Ντο’
-ολόκληρη οκτάβα από ντο σε ντο’
εξάσκηση στους δακτυλισμούς
η τοποθέτηση των φθόγγων ψιλότερης οκτάβας στη λύρα-
εξάσκηση στους δακτυλισμούς

-Εξάσκηση στους δακτυλισμούς δύο οκτάβων
Το πρώτο τραγούδι-«Έβγα ήλιε πύρωσε με» δημοτικό τραγούδι
Οι Ελληνικοί ρυθμοί συνοπτικά
-Ασκήσεις ρυθμικές
Η διατονική κλίμακα δύο οκτάβων
-Ντο & Ντο’-Ρε & Ρε’-Μι & Μι’-Φα & Φα’-Σολ & Σολ’-Λα & Λα’-Σι & Σι’-Ντο’& Ντο’’
-Ασκήσεις-Μελωδικές ασκήσεις-Παρτιτούρες
Η χρωματική κλίμακα δύο οκτάβων
Οι αλλοιωμένοι φθόγγοι: ημιτόνια
-Ντορε-Ρεμι-Φασολ-Σολλα-Λασι
-Ντο’ρε’-Ρε’μι’-Φα’σολ’-Σολ’λα’-Λα’σι’
-Ασκήσεις-Μελωδικές ασκήσεις-Παρτιτούρες

Οι ελληνικοί ρυθμοί
-Οι αρχαίοι ρυθμοί-Οι σύγχρονοι ρυθμοί
-Ανάλυση ρυθμών-Ρυθμικές ασκήσεις

Οι ελληνικοί δρόμοι
-Οι αρχαίοι δρόμοι-Οι σύγχρονοι ελληνικοί δρόμοι -Οι παγκόσμιοι ελληνικοί δρόμοι-Η δομή των δρόμων-Παραδείγματα ανάλυσης.

Στοιχειώδης ιστορία της ελληνικής μουσικής
Ευρετήριο- ρεπερτόριο- ελληνικής λαϊκής μουσικής
Α. από την προϊστορία έως τις μέρες μας.
Β. οι εθνικοί χοροί
Γ .Συνοπτικότατη παγκόσμια ιστορία της μουσικής
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ